Glikacja - czy cukier postarza skórę?

Nadmiar cukru nie jest sprzymierzeńcem naszego zdrowia i dobrej kondycji. Okazuje się jednak, że działa także na skórę, wywołując zjawisko glikacji, które przyspiesza procesy starzenia się. 

Co to jest glikacja?

Na czym tak naprawdę polega to zjawisko i czy jest się czego bać? Glikacja jest procesem fizjologicznym, który polega na wiązaniu się cząstek cukru z białkami – np. z tworzącymi rusztowanie skóry kolagenem i elastyną. Nie jest groźna, dopóki spożycie cukru nie przekroczy poziomu granicznego, do czego może dojść gdy spożywamy go często i w sporych ilościach oraz gdy mamy problemy z jego przetwarzaniem (stany przedcukrzycowe, insulinoopornosć). 

Szkodliwe produkty uboczne glikacji

W takich przypadkach glikacja oraz końcowe produkty tego procesu – tzw. cząstki AGE, powodują upośledzenie funkcji kolagenu i elastyny oraz zmiany w ich strukturze. Włókna podporowe skóry sztywnieją i tracą estetyczność, jednocześnie stają się bardziej kruche. Szkodliwe końcowe produkty glikacji (AGE) pobudzają też czynnik wzrostu śródbłonka naczyń, co dodatkowo nasila ryzyko tworzenia się zmian o charakterze naczyniowym, a nawet trądziku różowatego. Jednocześnie pogarszają jakość naczyń, powodując niedostatecznie dokrwienie skóry, przez co jest ona gorzej odżywiona i dotleniona. 

Skutki glikacji dla skóry

Na skutek nadmiernego wiązania się cukrów z białkami skóra traci jędrność, staje się wiotka i wygląda starzej, niż wskazywałaby na to metryka. Bardziej widoczne są też zmarszczki i bruzdy. Co ciekawe, pierwsze oznaki nasilonego procesu glikacji zaczynamy dostrzegać na twarzy ok. 30-35 roku życia. Można powiedzieć, że wcześniej, wszystko dzieje się „pod powierzchnią”, a w momencie, gdy spada naturalna zdolność skóry do regeneracji niekorzystne zmiany pojawiają się wręcz lawinowo – cera staje się cieńsza, mało elastyczna i ma zaburzoną barierę hydrolipidową. 

Cukier a zmarszczki

To jednak nie koniec kłopotów, które wywołują cząsteczki AGE. Dezaktywują one także naturalny system regeneracji antyoksydacyjnej, przez co cera jest bardziej podatna na działanie wolnych rodników. Działają one też jak sygnalizatory stanu zapalnego, powodując uwolnienie czynników niszczących włókna kolagenowe. Biorąc pod uwagę, że produkcja nowego kolagenu spada wraz z wiekiem, skóra staje w obliczu sporego problemu, z którym bez naszej pomocy może sobie nie poradzić. Warto wspomnieć, że ekspozycja na promieniowanie UV dodatkowo zwiększa poziom cząstek AGE w skórze. Wpadamy w zamknięte koło niekorzystnych reakcji.

Antyoksydanty w walce z cukrem

Osłabiona skutek nasilonej glikacji skóra ma znacznie mniejszy potencjał autoregeneracyjny, co oznacza, że powinniśmy unikać silnie działających zabiegów i kosmetyków, które mogłyby dodatkowo nasilić tlący się w skórze stan zapalny. W pierwszej kolejności warto postawić na odbudowę, regenerację bariery ochronnej skóry uszkodzonej nadmiernym spożyciem cukrów (tu sprawdzą się lipidy i ceramidy) oraz składniki skutecznie poprawiające naturalne mechanizmy obronne (np. beta-glukan). Odbudowa i pobudzenie produkcji kolagenu i elastyny to kolejny pielęgnacyjny priorytet, podobnie jak zwiększona ochrona antyoksydacyjna. 

Co powinny zawierać kosmetyki przeciwdziałające negatywnym skutkom glikacji? Ważne, by w ich recepturze znalazły się zarówno składniki, które zapobiegają łączeniu się cząstek cukru z białkami (np. wybrane peptydy) oraz skuteczne składniki antyoksydacyjne, które hamują niekorzystne reakcje oksydacji (np. resweratrol, koenzym Q10). 

Styl życia kontra skutki glikacji

Pokarmy bogate w cukry i tłuszcze oraz te mocno przetworzone podnoszą poziom cząstek AGE w organizmie. Ważny jest również sposób przygotowywania posiłków – smażenie, grillowanie czy pieczenie też będą potęgowały glikację. Tak samo działa palenie papierosów. Pomocna – jak zawsze – może okazać się aktywność fizyczna, ponieważ podczas ćwiczeń nasze mięsnie spalają glukozę, obniżając poziom cukru we krwi (nawet do 72 godzin). Warto też dbać o odpowiednią ilość i jakość snu, podczas którego organizm ma szansę się zregenerować. Kluczem do zachowania skóry w dobrej kondycji jest zarówno ochrona skóry przed skutkami glikacji, jak i działania mające na celu ograniczenie tego szkodliwego procesu.

Zobacz również:

Related products

Produkt dodany do listy życzeń