Menopauza - czas zmian

Menopauza - czas zmian

          Żyjemy coraz dłużej, więc chcemy dłużej cieszyć się zdrowiem i dobrym wyglądem. Pięćdziesiątka nazywana jest nową czterdziestką, oswajamy też menopauzę i związane z nią zmiany. Mówimy o nich coraz częściej i głośniej nie tylko w kontekście wahań hormonalnych, ale też sposobów na zwiększenie komfortu życia, zachowanie młodego wyglądu i cieszenia się dojrzałością.

Oswajanie menopauzy

            Jeszcze kilka lat temu większość kobiet nie wymawiała na głos słowa na „m”. Kojarzyło się z utratą kobiecości, spadkiem jakości życia, napadami gorąca i mówiąc wprost - ze starością. Tymczasem średnia wieku kobiet wzrasta i po menopauzie średnio żyjemy jeszcze ok. 30 lat. I to powinien być piękny czas! To, w jakiej kondycji i jak go spędzimy, zależy w dużej mierze od nas samych. Czas zapomnieć o mitach związanych z klimakterium. Skupmy się na tym, co dzieje się w tym okresie w organizmie kobiety i jak wpływa - na jej ciało i samopoczucie. Oraz na tym, co możemy z tym zrobić!

We władzy hormonów

           Klimakterium kojarzy się nam przede wszystkim z hormonalną burzą, jednak to nie tylko gwałtowny spadek poziomu estrogenów (nawet o 75%) wpływa w tym czasie na nasz wygląd i samopoczucie - nie bez znaczenia jest też to, jaki styl życia prowadziłyśmy do tej pory i dbałyśmy o swój wygląd i zdrowie. 

Spadek poziomu hormonów wywołuje wiele charakterystycznych objawów klinicznych oraz zaburzeń metabolicznych, w konsekwencji których pojawiają się wahania nastroju, napadowy rumień i osławione uderzenia gorąca, problemy ze snem i zwiększone, napadowe pocenie się oraz zmiany w tkankach estrogenozależnych, czyli m.in. w skórze. Menopauza wpływa na funkcjonowanie całego organizmu - układ trawienny i metabolizm, strukturę kości, układ krwionośny i płciowy, odporność, a nawet na funkcje mózgu.

Warto wiedzieć, że rozmieszczenie i liczba receptorów estrogenowych u kobiet jest największa właśnie na twarzy, na nogach i w okolicy narządów płciowych. My skupimy się na tym, co w okresie menopauzalnym dzieje się z naszą skórą.

Co dzieje się w skórze?

           Na wygląd skóry wpływa szereg czynników zewnętrznych i wewnętrznych - nasz bagaż genetyczny, dieta i styl życia, ale też czynniki środowiskowe (UV, smog). Największe znaczenie ma jednak poziom hormonów - głównie estrogenów. Z tego właśnie powodu znaczny spadek jakości skóry (utratę jędrności, napięcia i gęstości) zauważamy w trakcie i po klimakterium. Gwałtowne obniżenie poziomu estrogenów wiąże się ze zmniejszeniem ilości i jakości włókien kolagenu i elastyny, zanikiem gruczołów łojowych i potowych (skóra wytwarza mniej sebum). Dodatkowo obniża się tempo przemiany komórkowej, fibroblasty wytwarzają też znacznie mniej nawilżającego skórę od środka kwasu hialuronowego i cennych lipidów.

Skóra menopauzalna - objawy

           Kobiety w okresie menopauzalnym najczęściej zauważają spadek jędrności skóry - staje się ona wiotka, pojawia się więcej zmarszczek i bruzd, owal twarzy traci swój zarys. Ważnymi objawami są też: nasilona suchość, szorstkość, zaburzenia kolorytu i nierównomierna struktura skóry. Z jednej strony staje się ona coraz bardziej cienka i wiotka, z drugiej - wolniejszy proces przemiany komórkowej powoduje miejscowe pogrubienie naskórka i jego ziemisty, niezdrowy koloryt.

U niektórych kobiet spadek poziomu estrogenów może stać się przyczyną nasilonego łojotoku, powstawania egzem czy zaostrzać objawy trądziku różowatego. Częściej widoczne stają się rozszerzone naczynka, a skóra znacznie wolniej się regeneruje i goi. Może być podrażniona i reagować alergicznie na wcześniej stosowane kosmetyki. Zwiększa się też poziom stresu oksydacyjnego, który ma destrukcyjny wpływ na skórę i głębiej położone struktury. 

Skóra, mięśnie i kości

Wygląd skóry zależy nie tylko o tego, co dzieje się w jej trzech warstwach, ale też od kondycji mięśni, na których się opiera oraz stelażu kostnego. Sprawdźmy, jakie zmiany menopauza wywołuje w wszystkich tych poziomach. 

Naskórek: staje się cieńszy i wolniej się odnawia - tzw. time over time, czyli czas przejścia komórki od warstwy podstawnej do rogowej wydłuża się z 28 do nawet 50 dni. Powoduje to zaburzenie kolorytu cery, jej pogrubienie i gorsze odżywianie. Na skutek deficytów lipidów osłabieniu ulega warstwa hydrolipidowa, co zwiększa  przeznaskórkową utratę wody (TEWL), powodując suchość i łuszczenie się skóry.

Skóra właściwa: fibroblasty wytwarzają coraz mniej kolagenu i elastyny, a same włókna stają się mniej sprężyste i bardziej kruche. Powoduje to spadek jędrności i elastyczności skóry. Dochodzi też do zaburzeń w obrębie naczyń - jedne się poszerzają, inne nadmiernie zwężają. Skóra jest gorzej ukrwiona, a w konsekwencji słabiej odżywiona.

Tkanka podskórna: na twarzy podściółka tłuszczowa staje się cieńsza, a na skutek osłabienia mięśni dodatkowo opada. Jej deficyty najszybciej tworzą się w okolicy oczu, policzków, skroni i czoła. Brak poduszeczki tłuszczowej zaburza jędrność skóry i proporcje twarzy. Przemieszczanie się tłuszczu powoduje powstawanie nawisów, np. w okolicy żuchwy. 

Mięśnie: na skutek zmian hormonalnych spada objętość mięśni - stają się dłuższe, a jednocześnie wzrasta ich napięcie, co powoduje przykurcze. Efekt? Bardziej widoczne zmarszczki i bruzdy na twarzy. Zmniejszenie masy i napięcia mięśnia okrężnego ust powoduje zwężenie ust i powstawanie promienistych zmarszczek (tzw. zmarszczek palacza). 

Kości: zmienia się ich struktura i grubość, a nawet kształt. Spadek hormonów  prowadzi do nasilonej ucieczki wapnia i osłabienia kości (osteoporozy). W obrębie twarzy niektóre kości ulegają częściowemu zanikowi, czyli resorpcji (np. kość jarzmowa, oczodół, żuchwa). 

Pielęgnacja w okresie menopauzy

            Odpowiednio dobrana pielęgnacja twarzy w czasie menopauzalnym pomoże zachować skórze dobrą kondycję i zniwelować skutki hormonalnej burzy. Nie powinno zabraknąć w niej preparatów o bogatych, lipidowych składach, które uzupełnią niedobory kluczowych substancji odżywczych i hamują przeznaskórkową ucieczkę wody (TEWL), a dodatkowo uelastycznią i ujędrnią skórę. W tej roli świetnie sprawdzą się naturalnej oleje (np. różany), ceramidy i kwasy tłuszczowe omega.              Kolejną misją kremów w tym czasie jest stymulacja wytwarzania kolagenu i elastyny. Tutaj dobrze sprawdza się no. beta-glukan, który dodatkowo podnosi naturalną odporność skóry. Ważna jest też ochrona antyoksydacyjna, w postaci skutecznych przeciwutleniaczy. Resweratrol z czerwonych winogron to jeden z najsilniejszych składników tego typu. W produktach 50+ powinny być także substancje redukujące przebarwienia i zmarszczki, np. niacynamid (wit. B3).

Nie zapominajmy też o ciele! Odżywczy krem czy balsam z dodatkiem estrów kwasów tłuszczowych, naturalnych maseł i olejów oraz składników poprawiających jakość, odporność i nawilżenie skóry (np. beta-glukanu z owsa) oraz substancji przeciwzapalnych i przyspieszających gojenie i regenerację (m.in. srebra koloidalnego), to must-have codziennej pielęgnacji. 

W pielęgnacji warto postawić na regularność i konsekwencję - wybrać kosmetyki pełne biologicznie aktywnych składników, opracowane przez specjalistów z myślą o skórze dojrzałej. Dodatkowe wsparcie w postaci wizyt u dobrego kosmetologa, który zaproponuje zabiegi dobrane do aktualnych potrzeb skóry, wesprze codzienną pielęgnację i pozwoli dłużej cieszyć się jędrną, zdrową skórą

Profilaktyka menopauzy

            Profilaktyka to podstawa przygotowania się na menopauzę. Jednak, żeby ją wdrożyć, musimy mieć świadomość zmian, które pojawią się w naszym organizmie. Na co jeszcze warto zwrócić uwagę w kontekście profilaktyki zmian menopauzalnych?

>podczas menopauzy spada odporność organizmu, warto więc wzmacniać ją przez ruch, suplementację i dietę, 

>zmiany hormonalne wpływają na układ kostny, aby więc uniknąć osteoporozy, należy dbać o odpowiedni poziom wapnia i witaminy D, 

>praca mięśni to nie tylko sprawność i odporność, ale też poprawa metabolizmu oraz jędrności skory - zdrowy ruch to podstawa, 

>spadek poziomu estrogenów wpływa na skórę, ale i włosy - mogą wypadać. Warto zawczasu skonsultować się z trychologiem,

>skóra potrzebuje lipidów - w diecie i pielęgnacji, warto też regularnie korzystać np. z masaży twarzy, które poprawiają trofikę mięśni, dotleniają i odżywiają skórę. 

>warto dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu, bo menopauza to też suchość - oczu, skóry oraz pochwy.

Nie taka menopauza straszna…

            Nie jesteśmy w stanie uciec przed menopauzą, ale możemy dobrze przygotować się na jej nadejście i dzięki temu zmniejszyć jej niekorzystne skutki. Nie tylko w kontekście wyglądu i kondycji skóry, ale też zdrowia całego organizmu. Modyfikacje wprowadzone w stylu życia - zdrowsza dieta, więcej ruchu, regularne badanie oraz zredukowanie niezdrowych zachowań przyniosą bardzo dobre skutki. Z kolei celowana pielęgnacja nie tylko pozwoli cieszyć się jędrną i zdrową skórą, ale też jako element dbania o siebie poprawi nam samopoczucie i zapewni ten młodzieńczy, pełen energii błysk w oku, którego żadna hormonalna burza nie ugasi!